ﺋﺎﻟﻠﺎﮪﻨﯩﯔ ﺑﻪﻧﺪﯨﺪﯨﻦ ﺭﺍﺯﻯ ﺑﻮﻟﻐﺎﻧﻠﯩﻘﻨﯩﯔ ﺑﻪﻟﮕﯩﺴﻰ Allahning Bendidin Razi Bolghanliqning Belgisi

ﺳﻮﺋﺎﻝ:

ﺋﯩﻨﺴﺎﻥ ﭘﻪﺭﯞﻩﺭﺩﯨﮕﺎﺭﯨﻨﯩﯔ ﺋﯚﺯﯨﺪﯨﻦ ﺭﺍﺯﻯ ﺑﻮﻟﻐﺎﻧﻠﯩﻘﯩﻨﻰ ﺑﯩﻠﻪﻟﻪﻳﺪﯨﻐﺎﻥ ﺋﯩﺸﺎﺭﻩﺗﻠﻪﺭ ﺑﺎﺭﻣﯘ؟

ﺟﺎﯞﺍﭖ:

ﺋﺎﻟﻠﺎﮪ ﺗﺎﺋﺎﻻﻏﺎ ﭼﻪﻛﺴﯩﺰ ﮪﻪﻣﺪﯗ-ﺳﺎﻧﺎﻻﺭ ﺑﻮﻟﺴﯘﻥ.

ﺑﻪﻧﺪﯨﺪﯨﻦ ﺋﺎﻟﻠﺎﮪﻨﯩﯔ ﺭﺍﺯﻯ ﺑﻮﻟﻐﺎﻧﻠﯩﻘﯩﻨﯩﯔ ﺋﺎﻻﻣﻪﺗﻠﯩﺮﯨﺪﯨﻦ ﺑﯩﺮﻯ، ﺋﺎﻟﻠﺎﮪﻨﯩﯔ ﺑﻪﻧﺪﯨﻨﻰ ﻳﺎﺧﺸﻰ ﺋﯩﺸﻠﺎﺭﻧﻰ ﻗﯩﻠﯩﺸﻘﺎ ﯞﻩ ﺩﯨﻨﺪﺍ ﭼﻪﻛﻠﻪﻧﮕﻪﻥ ﺋﯩﺸﻠﺎﺭﺩﯨﻦ ﻳﯩﺮﺍﻕ ﺑﻮﻟﯘﺷﻘﺎ ﻣﯘﻳﻪﺳﺴﻪﺭ ﻗﯩﻠﻐﺎﻧﻠﯩﻘﯩﺪﯨﻦ ﺋﯩﺒﺎﺭﻩﺗﺘﯘﺭ. ﺋﺎﻟﻠﺎﮪ ﺗﺎﺋﺎﻻ ﻣﯘﻧﺪﺍﻕ ﺩﻩﻳﺪﯗ: «ﮪﯩﺪﺍﻳﻪﺕ ﺗﺎﭘﻘﺎﻧﻠﺎﺭﻧﻰ ﺋﺎﻟﻠﺎﮪ ﺗﯧﺨﯩﻤﯘ ﮪﯩﺪﺍﻳﻪﺕ ﻗﯩﻠﯩﺪﯗ، ﺋﯘﻻﺭﻏﺎ ﺗﻪﻗﯟﺍﺩﺍﺭﻟﯩﻘﻨﯩﯔ ﻣﯘﻛﺎﭘﯩﺘﯩﻨﻰ ﺑﯧﺮﯨﺪﯗ» ﺳﯜﺭﻩ ﻣﯘﮪﻪﻣﻤﻪﺩ 17-ﺋﺎﻳﻪﺕ. ﻳﻪﻧﻪ ﺑﯩﺮ ﺋﺎﻳﻪﺗﺘﻪ: «ﺑﯩﺰ ﺋﯜﭼﯜﻥ ﻛﯜﺭﻩﺵ ﻗﯩﻠﻐﺎﻧﻠﺎﺭﻧﻰ ﺋﻪﻟﯟﻩﺗﺘﻪ ﻳﻮﻟﯩﻤﯩﺰﻏﺎ ﻳﯧﺘﻪﻛﻠﻪﻳﻤﯩﺰ، ﺋﺎﻟﻠﺎﮪ ﮪﻪﻗﯩﻘﻪﺗﻪﻥ ﻳﺎﺧﺸﻰ ﺋﯩﺶ ﻗﯩﻠﻐﯘﭼﯩﻠﺎﺭ ﺑﯩﻠﻪﻥ ﺑﯩﻠﻠﯩﺪﯗﺭ» ﺳﯜﺭﻩ ﺋﻪﻧﻜﻪﺑﯘﺕ 69-ﺋﺎﻳﻪﺕ.

ﺋﻪﻣﻤﺎ ﺑﻪﻧﺪﯨﻨﯔ ﺋﺎﻟﻠﺎﮪﻘﺎ ﺋﯩﺘﺎﺋﻪﺕ ﻗﯩﻠﻤﺎﺳﻠﯩﻘﻰ ﯞﻩ ﺋﺎﻟﻠﺎﮪ ﭼﻪﻛﻠﯩﮕﻪﻥ ﺋﺸﻠﺎﺭﺩﯨﻦ ﻳﺎﻧﻤﺎﺳﻠﯩﻘﻰ -ﺋﺎﻟﻠﺎﮪ ﺋﯘﻧﯩﯖﺪﯨﻦ ﺳﺎﻗﻠﯩﺴﯘﻥ- ﺋﯩﻨﺴﺎﻥ ﺋﯜﭼﯜﻥ ﺑﯩﺮ ﺧﺎﺭﻟﯩﻖ ﺑﻮﻟﯘﭖ، ﺋﺎﻟﻠﺎﮪﻨﯩﯔ ﺋﯘ ﺋﯩﻨﺴﺎﻧﺪﯨﻦ ﺭﺍﺯﻯ ﺋﻪﻣﻪﺳﻠﯩﻜﯩﻨﯩﯔ ﺩﻩﻟﯩﻠﯩﺪﯗﺭ.

ﺋﺎﻟﻠﺎﮪﻨﯩﯔ ﺑﻪﻧﺪﯨﺴﯩﺪﯨﻦ ﺭﺍﺯﻯ ﺑﻮﻟﻐﺎﻧﻠﯩﻘﯩﻨﯩﯔ ﺋﺎﻻﻣﻪﺗﻠﯩﺮﯨﺪﯨﻦ ﻳﻪﻧﻪ ﺑﯩﺮﻯ: ﺋﺎﻟﻠﺎﮪ ﺑﻪﻧﺪﯨﻨﻰ ﮪﯩﺪﺍﻳﻪﺕ ﻗﯩﻠﯩﺸﻰ ﯞﻩ ﻗﻪﻟﺒﯩﻨﻰ ﺳﺎﻏﻠﺎﻡ ﺋﯩﻤﺎﻥ ﯞﻩ ﮪﻪﻕ ﻳﻮﻟﻐﺎ ﻳﯩﺘﻪﻛﻠﯩﺸﺪﯗﺭ. ﺯﺍﯞﺍﻟﻠﯩﻘﻘﺎ ﻳﯜﺯﻟﯩﻨﯩﺸﻨﯩﯔ ﺋﺎﻻﻣﻪﺗﻠﯩﺮﻯ ﺑﻮﻟﺴﺎ ﮪﻪﻕ ﻳﻮﻟﺪﯨﻦ ﻳﯩﺮﺍﻗﻠﯩﺸﯩﺶ، ﻗﻪﻟﺐ ﺳﯩﻘﯩﻠﯩﺶ ﯞﻩ ﺭﺍﮪﻪﺗﺴﯩﺰﻟﯩﻚ ﮪﯧﺲ ﻗﯩﻠﯩﺶ، ﮪﺎﻳﺎﺗﺘﯩﻦ ﺯﯦﺮﯨﻜﯩﺸﻜﻪ ﺋﻮﺧﺸﺎﺵ ﺋﺎﻻﻣﻪﺗﻠﻪﺭﺩﯨﻦ ﺋﯩﺒﺎﺭﻩﺗﺘﯘﺭ. ﺑﯘ ﮪﻪﻗﺘﻪ ﺋﺎﻟﻠﺎﮪ ﺗﺎﺋﺎﻻ ﻣﯘﻧﺪﺍﻕ ﺩﻩﻳﺪﯗ: «ﺋﺎﻟﻠﺎﮪ ﻛﯩﻤﻨﻰ ﮪﯩﺪﺍﻳﻪﺕ ﻗﯩﻠﻤﺎﻗﭽﻰ ﺑﻮﻟﺴﺎ، ﺋﯘﻧﯩﯔ ﻛﯚﻛﺴﯩﻨﻰ ﺋﯩﺴﻠﺎﻡ ﺋﯜﭼﯜﻥ ﺋﺎﭼﯩﺪﯗ (ﻳﻪﻧﻰ ﺋﯘﻧﯩﯔ ﻗﻪﻟﺒﯩﻨﻰ ﺋﯩﻤﺎﻧﻐﺎ ﻛﯧﯖﻪﻳﺘﯩﭗ ﺑﯧﺮﯨﺪﯗ)، ﺋﺎﻟﻠﺎﮪ ﻛﯩﻤﻨﻰ ﺋﺎﺯﺩﯗﺭﻣﺎﻗﭽﻰ ﺑﻮﻟﺴﺎ، ﺋﯘﻧﯩﯔ ﻛﯚﻛﺴﯩﻨﻰ ﺷﯘﻧﭽﻪ ﺗﺎﺭﺍﻳﺘﯩﯟﯦﺘﯩﺪﯗﻛﻰ، (ﺋﯩﻤﺎﻥ ﺋﯧﻴﺘﯩﺶ) ﺋﯘﻧﯩﯖﻐﺎ ﮔﻮﻳﺎ ﺋﺎﺳﻤﺎﻧﻐﺎ ﭼﯩﻘﯩﺸﺘﯩﻨﻤﯘ ﻗﯩﻴﯩﻦ ﺗﯘﻳﯘﻟﯩﺪﯗ، ﺋﯩﻤﺎﻥ ﺋﯧﻴﺘﻤﯩﻐﺎﻧﻠﺎﺭﻧﻰ ﺋﺎﻟﻠﺎﮪ ﻣﯘﺷﯘﻧﺪﺍﻕ ﺋﺎﺯﺍﺑﻠﺎﻳﺪﯗ» ﺳﯜﺭﻩ ﺋﻪﻧﺌﺎﻡ 125-ﺋﺎﻳﻪﺕ

. ﺋﯩﺒﻨﻰ ﺋﺎﺑﺒﺎﺱ ﺭﻩﺯﯨﻴﻪﻟﻠﺎﮪﯘ ﺋﻪﻧﮭﯘ «ﺋﺎﻟﻠﺎﮪ ﻛﯩﻤﻨﻰ ﮪﯩﺪﺍﻳﻪﺕ ﻗﯩﻠﻤﺎﻗﭽﻰ ﺑﻮﻟﺴﺎ ...» ﺩﯦﮕﻪﻥ ﺋﺎﻳﻪﺗﻨﯩﯔ ﺗﻪﭘﺴﯩﺮﯨﺪﻩ ﺗﻮﺧﺘﯩﻠﯩﭗ ﻣﯘﻧﺪﺍﻕ ﺩﻩﻳﺪﯗ: "ﻗﻪﻟﺒﯩﻨﻰ ﺗﻪﯞﮪﯩﺪﻛﻪ ﯞﻩ ﺋﯩﻤﺎﻧﻐﺎ ﺋﯩﭽﯩﯟﯦﺘﯩﺪﯗ ﺩﻩﻳﺪﯗ. ﺗﻪﭘﺴﯩﺮ ﺋﯩﺒﻨﻰ ﻛﻪﺳﯩﺮ 2-ﺗﻮﻡ 175-ﺑﻪﺗﻜﻪ ﻣﯘﺭﺍﺟﯩﺌﻪﺕ ﻗﯩﻠﯩﻨﺴﯘﻥ. ﻣﯘﺳﯘﻟﻤﺎﻧﻨﯩﯔ ﺋﯩﻨﺴﺎﻧﻠﺎﺭ ﺋﺎﺭﯨﺴﯩﺪﺍ ﻳﺎﺧﺸﻰ ﻛﯚﺭﯛﻟﯜﺷﻜﻪ ﻣﯘﻳﻪﺳﺴﻪﺭ ﻗﯩﻠﯩﻨﯩﺸﯩﻤﯘ ﺋﺎﻟﻠﺎﮪﻨﯩﯔ ﺋﯘ ﺑﻪﻧﺪﯨﺪﯨﻦ ﺭﺍﺯﻯ ﺑﻮﻟﻐﺎﻧﻠﯩﻘﻰ ﯞﻩ ﻳﺎﺧﺸﻰ ﻛﯚﺭﯛﺩﯨﻐﺎﻧﻠﯩﻘﯩﻨﯩﯔ ﺩﻩﻟﯩﻠﯩﺪﯗﺭ.

ﺋﻪﺑﯘ ﮪﯘﺭﻩﻳﺮﻩ ﺭﻩﺯﯨﻴﻪﻟﻠﺎﮪﯘ ﺋﻪﻧﮭﯘﺩﯨﻦ ﺭﯨﯟﺍﻳﻪﺕ ﻗﯩﻠﯩﻨﻐﺎﻥ ﮪﻪﺩﯨﺴﺘﻪ ﭘﻪﻳﻐﻪﻣﺒﻪﺭ ﺋﻪﻟﻪﻳﮭﯩﺴﺴﺎﻻﻡ ﻣﯘﻧﺪﺍﻕ ﺩﻩﻳﺪﯗ: «ﺋﻪﮔﻪﺭ ﺋﺎﻟﻠﺎﮪ ﺑﯩﺮﻩﺭ ﺑﻪﻧﺪﯨﻨﻰ ﻳﺎﺧﺸﻰ ﻛﯚﺭﺳﻪ ﺟﯩﺒﺮﯨﻠﻨﻰ ﭼﺎﻗﯩﺮﯨﭗ ﺋﺎﻟﻠﺎﮪ ﭘﺎﻻﻧﯩﻨﻰ ﻳﺎﺧﺸﻰ ﻛﯚﺭﺩﻯ ﺳﻪﻧﻤﯘ ﻳﺎﺧﺸﻰ ﻛﯚﺭﮔﯩﻦ ﺩﻩﻳﺪﯗ. ﺟﯩﺒﺮﯨﺌﻞ ﻳﺎﺧﺸﻰ ﻛﯚﺭﯨﺪﯗ. ﺟﯩﺒﺮﯨﺌﻞ ﺋﺎﺳﻤﺎﻥ ﺋﻪﮪﻠﯩﻨﻰ ﭼﺎﻗﯩﺮﯨﺪﯗ ﯞﻩ ﺋﺎﻟﻠﺎﮪ ﭘﺎﻻﻧﻰ ﺑﻪﻧﺪﯨﺴﯩﻨﻰ ﻳﺎﺧﺸﻰ ﻛﯚﺭﺩﻯ ﺳﯩﻠﻪﺭﻣﯘ ﻳﺎﺧﺸﻰ ﻛﯚﺭﯛﯕﻠﺎﺭ ﺩﻩﻳﺪﯗ. ﺋﺎﺳﻤﺎﻥ ﺋﻪﮪﻠﻰ ﻳﺎﺧﺸﻰ ﻛﯚﺭﮔﻪﻧﺪﯨﻦ ﻛﯧﻴﯩﻦ ﺑﯘ ﻳﺎﺧﺸﻰ ﻛﯚﺭﯛﻟﯜﺵ ﺯﯦﻤﯩﻨﻐﺎ ﭼﯜﺷﯩﺪﯗ». ﺑﯘ ﮪﻪﺩﯨﺲ ﺑﯘﺧﺎﺭﯨﺪﺍ 3209-، ﻣﯘﺳﻠﯩﻤﺪﺍ 2637-ﻧﻮﻣﯘﺭﻟﯘﻕ ﮪﻪﺩﯨﺴﻠﻪﺭﺩﻩ ﺭﯨﯟﺍﻳﻪﺕ ﻗﯩﻠﯩﻨﻐﺎﻥ. ﺋﯩﻤﺎﻡ ﻧﻪﯞﻩﯞﻯ ﺭﻩﮪﯩﻤﻪﮪﯘﻟﻠﺎﮪ «ﻛﯧﻴﯩﻦ ﺑﯘ ﻳﺎﺧﺸﻰ ﻛﯚﺭﯛﻟﯜﺵ ﺯﯦﻤﯩﻨﻐﺎ ﭼﯜﺷﯜﺭﯛﻟﯩﺪﯗ» ﺩﯦﮕﻪﻥ ﮪﻪﺩﯨﺴﻨﻰ ﺷﻪﺭﮪﯩﻠﻪﭖ ﻣﯘﻧﺪﺍﻕ ﺩﻩﻳﺪﯗ: "ﺋﯩﻨﺴﺎﻧﻠﺎﺭﻧﯩﯔ ﻗﻪﻟﺒﯩﺪﻩ ﺋﯚﺯ ﺋﯩﺨﺘﯩﻴﺎﺭﻟﯩﻘﻰ ﺑﯩﻠﻪﻥ ﺋﺎﻟﻠﺎﮪ ﻳﺎﺧﺸﻰ ﻛﯚﺭﮔﻪﻥ ﺋﯘ ﺋﯩﻨﺴﺎﻧﻨﻰ ﻳﺎﺧﺸﻰ ﻛﯚﺭﯛﺵ ﺋﯩﺴﺘﯩﻜﻰ ﺗﯘﻏﯘﻟﯩﺪﯗ. ﺋﺎﻟﻠﺎﮪ ﺗﻪﺭﯨﭙﯩﺪﯨﻦ ﺋﯘ ﺑﻪﻧﺪﻩ ﺋﯘﭼﯘﻥ ﺯﯦﻤﯩﻨﮕﻪ ﺳﯚﻳﮕﯜ ﯞﻩ ﻣﯘﮪﻪﺑﺒﻪﺕ ﭼﯜﺷﯜﺭﯛﻟﯩﺪﯗ (ﻳﻪﻧﻰ ﻗﻪﻟﺐ ﺭﺍﺯﻯ ﺑﻮﻟﻐﺎﻥ ﮪﺎﻟﺪﺍ ﺋﯘ ﺋﯩﻨﺴﺎﻧﻨﻰ ﻳﺎﺧﺸﻰ ﻛﯚﺭﯛﺷﻜﻪ ﻣﺎﻳﯩﻞ ﺑﻮﻟﯩﺪﯗ )".

ﺎﻟﻠﺎﮪ ﮪﻪﻣﻤﯩﺪﯨﻦ ﻳﺎﺧﺸﻰ ﺑﯩﻠﮕﯘﭼﯩﺪﯗﺭ.

so'al:

insan perwerdigarining özidin razi bolghanliqini bileleydighan isharetler barmu? jawap:

allah ta'alagha cheksiz hemdu-sanalar bolsun. bendidin allahning razi bolghanliqining alametliridin biri, allahning bendini yaxshi ishlarni qilishqa we dinda cheklengen ishlardin yiraq bolushqa muyesser qilghanliqidin ibarettur.

allah ta'ala mundaq deydu: «hidayet tapqanlarni allah téximu hidayet qilidu, ulargha teqwadarliqning mukapitini béridu» süre muhemmed 17-ayet. yene bir ayette: «biz üchün küresh qilghanlarni elwette yolimizgha yétekleymiz, allah heqiqeten yaxshi ish qilghuchilar bilen billidur» süre enkebut 69-ayet.

emma bendinng allahqa ita'et qilmasliqi we allah chekligen shlardin yanmasliqi -allah uningdin saqlisun- insan üchün bir xarliq bolup, allahning u insandin razi emeslikining delilidur.

allahning bendisidin razi bolghanliqining alametliridin yene biri: allah bendini hidayet qilishi we qelbini saghlam iman we heq yolgha yiteklishdur. zawalliqqa yüzlinishning alametliri bolsa heq yoldin yiraqlishish, qelb siqilish we rahetsizlik hés qilish, hayattin zérikishke oxshash alametlerdin ibarettur. bu heqte allah ta'ala mundaq deydu: «allah kimni hidayet qilmaqchi bolsa, uning köksini islam üchün achidu (yeni uning qelbini imangha kéngeytip béridu), allah kimni azdurmaqchi bolsa, uning köksini shunche taraytiwétiduki, (iman éytish) uninggha goya asmangha chiqishtinmu qiyin tuyulidu, iman éytmighanlarni allah mushundaq azablaydu» süre enam 125-ayet. ibni abbas reziyellahu enhu «allah kimni hidayet qilmaqchi bolsa ...» dégen ayetning tepsiride toxtilip mundaq deydu: "qelbini tewhidke we imangha ichiwétidu deydu. tepsir ibni kesir 2-tom 175-betke muraji'et qilinsun. musulmanning insanlar arisida yaxshi körülüshke muyesser qilinishimu allahning u bendidin razi bolghanliqi we yaxshi körüdighanliqining delilidur.

ebu hureyre reziyellahu enhudin riwayet qilinghan hediste peyghember eleyhissalam mundaq deydu: «eger allah birer bendini yaxshi körse jibrilni chaqirip allah palanini yaxshi kördi senmu yaxshi körgin deydu. jibril yaxshi köridu. jibril asman ehlini chaqiridu we allah palani bendisini yaxshi kördi silermu yaxshi körünglar deydu. asman ehli yaxshi körgendin kéyin bu yaxshi körülüsh zémingha chüshidu». bu hedis buxarida 3209-, muslimda 2637-nomurluq hedislerde riwayet qilinghan.

imam newewi rehimehullah «kéyin bu yaxshi körülüsh zémingha chüshürülidu» dégen hedisni sherhilep mundaq deydu: "insanlarning qelbide öz ixtiyarliqi bilen allah yaxshi körgen u insanni yaxshi körüsh istiki tughulidu. allah teripidin u bende uchun zéminge söygü we muhebbet chüshürülidu (yeni qelb razi bolghan halda u insanni yaxshi körüshke mayil bolidu )". allah hemmidin yaxshi bilguchidur.

.