Türkıyede chiqidighan waqit gezitining 25.mart künidiki sanida bir maqale elan qilinghan bulup maqaligha "xitay hökümiti islam mediniyitini yoqitishqa orunmaqta"dep tima quyulghan.
Maqale mundaq bashlanghan ,xitay sherqi türkistanda on nechche yildin beri yürgüzüp kiliwatqan basurush we asimlatsiye qilish siyasitini yene bir basquch yuqiri kötürdi.Yeni xitaylar sheri türkistanning qedimi shehiri Qeshqer shehirini cheqishni qarar qildi.
Texminen 220 ming uyghur yashaydighan qedimi sheher qeshqerning öylirini yiqitishni qarar qilghan hitay hökümiti bu qararni aqlap ,qeshqer shehirining bek konirap ketkenlikidin örülüp kitish xewipi barlighini dawa qilghan .
Maqalida bildürishiche ,xitay shehirining qeshqer shehirini örüp cheqish qararini,uyghurlarning salahitini yoqitip ,asimlatsiye qilish siyasiti dep körsetken sherqi türkistanning sürgündiki rehbiri Rabiye Qadir dunyani xitay hökümitige bu tarixi sheherni cheqishqa ruxset qilmasliqqa chaqirdi .
Dunya uyghur qurultiyining rehbiri Rabiye Qadir bu heqte bayanat elan qilghan bulup u bayanatta,xitay daerilirining bu tarixi sheherni cheqishigha etraz bildürdi,bayanatta yene 1949.yilidin bashlap hazirghiche xitayning sherqi turkistandiki bir qanche shehrini cheqip ,uyghurlarning mediniyitini yoqitishni meqse
t qilghanliqini bildürdi.u bayanatta yene qeshqer shehirining uyghurlarning medini we dinni mirasi hesaplanghan qeshqer shehiri ejdadlar qaldurup ketken qimmetlik miraslardin biri.maqalida bildürishiche yene qedimi sheher qeshqerde yashighan bir ayal amerka washingiton gezitige bergen melumatida mundaq digen :xitay hökümiti bizning xitaygha oxshash yashishimizni ümid qilidu,emma biz buni qubul qilmaymiz,eger biz hökümetning aele binaliri ichide yashisaq bizning beghimiz bolmaydu we biz kün körelmeymiz,bu yer bizning tupraqlirimiz,biz bu yerni hökümettin setiwalmiduq.maqalining axirida xitay daeriliri qedimi sheherni cheqish üchün 440milyon dollar ajratqan bulup ,xitayning sherqi türkistandiki qorchaq emeldarliri ming yilliq bir tarixi bolghan sheherning örülüp kitish sewipi barlighini dawa qilghanliqini bildürgen .xitay sherqi türkistandiki musulman uyghurlarning nupusini azaytish üchün bir qanche yildin beri nechche yüz minglighan xitay köchmenlirini sherqi türkistangha yötkep orunlashturghan ,qeshqer eng köp xitay köchmenlirini orunlashturghan sheher bolsimu musulman uyghurlarning nupusi xitay nupusidin kop sanni teshkil qilidu.
" Sherqi Turkistan Maarip We Hemkarliq Jemiyiti Teshwiqat Bulimi"
ish xitay lar, allah shu kun nimu biz gha kursita, bu xitay lar ni weten din qolap chikar ghan kunni.
SvarSlettToghra didingiz likin biz ozumuz shunche jiraxta turupmu ulardin qorqup jursek we uyghur turup birleshmey bir birimizni chishlep juruwersek u kunler natain menche! Toguni baghlapqoyup kiyin Allahgha tewwekul qilish lazim. Biz wetinimiz uchun nim qilduq dep ozumizni sorapbaqayli?!
SvarSlett